10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 26-27-28 Cevapları Tutku Yayıncılık

Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları - Sorular ve Yanıtlar

A - Haritada bazı canlı türlerine ait fosillerin bulunduğu kıtalar gösterilmiştir. Aşağıdaki soruları haritadan da yararlanarak cevaplayınız.

a. Harita üzerinde gösterilen canlılar hangi kıtalarda yaşamıştır?

• Lystrosaurus: Afrika, Hindistan (Asya), Antarktika
• Cynognathus: Güney Amerika, Afrika
• Mesosaurus: Güney Amerika, Güney Afrika
• Glossopteris: Güney Amerika, Afrika, Madagaskar, Hindistan, Antarktika, Avustralya

b. Yukarıdaki haritadan ve atlasınızdan yararlanarak fosil kalıntılarına ait kara parçalarını adlandırınız.
1: Cynognathus
2: Glossopteris
3: Lystrosaurus
4: Mesosaurus

c. İsimleri belirtilen canlılar günümüzden yaklaşık kaç milyon yıl önce yaşamış olabilirler?

• Lystrosaurus: 230-255 milyon yıl önce
• Cynognathus: 237-247 milyon yıl önce
• Mesosaurus: 280-299 milyon yıl önce
• Glossopteris: 252-299 milyon yıl önce

ç. Antarktika üzerinde bu canlıların fosilleri nasıl bulunmuş olabilir?

• Günümüzde Antarktika buzullarla kaplıdır. Ancak geçmişte iklim daha ılımandı ve bu yüzden bu canlıların Antarktika’da yaşaması mümkündü. Şu an bu canlıların burada yaşaması olanaksızdır.

d. Haritada gösterilen tüm hayvan türlerinin farklı kıtalarda fosillerinin bulunması nasıl açıklanır?

Kıtaların Kayması Teorisi'ne göre, kıtalar geçmişte tek bir kara parçası (Pangea) hâlindeydi ve zamanla parçalanarak uzaklaştı. Bu nedenle aynı canlı türlerinin fosillerine birden fazla kıtada rastlanabilmektedir.

e. Kıtalar birbiriyle uyumlu mu?

Evet, özellikle Güney Amerika ile Afrika kıtaları büyük ölçüde uyumlu görünüyor.

f. Yüzde yüz bütünlük sağlanabilir mi?

Hayır, kıtalar zaman içinde iç ve dış kuvvetlerin etkisiyle şekil değiştirmiş ve kenar kısımları aşınmıştır. Bu nedenle yüzde yüz bir bütünlük sağlanamaz.

B - Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1. Aşağıda yer kabuğunun iç yapısını gösteren kesit verilmiştir.
Görseldeki bilgilerden yararlanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
Cevap: B

2. Yer kabuğunun kalınlığı bulunduu ortama göre farklılık gösterir.
Haritada numaralandırılan alanların coğrafi özellikleri göz önünde bulundurulduğunda, hangisinde kabuğun daha kalın olması beklenir?
Cevap: D

3. Levha Tektoniği Teorisi'ne göre, yer kabuğunu oluşturan levhaların bazılarının mantodaki konveksiyonel akıntılarının etkisiyle birbirine yaklaşırken bazılarının uzaklaşmaktadır. Buna göre haritadaki numaralandırılmış alanlardan hangisinde kıtaların birbirinden ayrıldığına dair kanıt olarak gösterilemez?
Cevap: C

4. Aşağıdakilerden hangisi, bir bölgedeki arazilerin büyük bölümünün Üçüncü Zaman'da oluştuğunun güçlü kanıtıdır?
Cevap: E

5. Magmadaki konveksiyonel akıntılar, yer kabuğunu oluşturan levhaların hareket etmesine neden olur. Buna göre aşağıdakilerden hangileri oluşmuştur?
Cevap: A

6. Aşağıdaki görselde iki levhanın karşılaşma alanlarındaki sıralı oluşum gösterilmiştir. Buna göre numaralandırılmış yerlerden hangisinde dağlar oluşmuştur?
Cevap: A

7. Ahmet Öğretmen, öğrencilerin yerin katmanlarıyla ilgili bilgilerini pekiştirmek için bazı sorular sormuştur. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi yanlıştır?
Cevap: D

8. Jeolojik zamanlar ülkemizdeki hangi olaylarla ilişkilidir?
Cevap: A