10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 242-249-250 Cevapları Beşgen Yayıncılık

Metne Hazırlık

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Beşgen Yayınları Sayfa 242

Soru 1: Vatan sevgisiyle ilgili şiirleri genel ağdan temin ederek sınıfınıza getiriniz. Şiirleri arkadaşlarınıza okuyunuz. Sizde oluşan duygular hakkında kısa değerlendirmeler yapınız.

Cevap: Vatan sevgisini anlatan şiirler, bizlere millet olma bilincini ve tarihimizde verilen mücadeleleri hatırlatır. Okuduğumuz şiirlerde şehitlerimizin kahramanlıkları ve vatan uğruna verilen fedakârlıklar anlatılmaktadır. Bu şiirler, insanın içinde vatan sevgisini daha da güçlendirir ve bizlere ülkemizi koruma sorumluluğunu hatırlatır.

Soru 2: Namık Kemal’in “Tiyatro eğlencelidir fakat eğlencelerin en faydalısıdır.” sözünü sınıfınızda değerlendiriniz.

Cevap: Namık Kemal’in bu sözü tiyatronun sadece bir eğlence olmadığını, aynı zamanda eğitici ve düşündürücü bir sanat dalı olduğunu vurgular. Tiyatro, toplumun aynasıdır; insanlara önemli dersler verir, olayları eleştirel bir bakış açısıyla sunar. Bu yüzden tiyatro, sadece bir keyif aracı değil, aynı zamanda kültürel ve toplumsal gelişimi destekleyen en faydalı sanat dallarından biridir.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Beşgen Yayınları Sayfa 249-250

Metni Anlama ve Çözümleme

Soru 1: Metnin temasını, konusunu ve iletisini yazınız.

• Tema: Vatan sevgisi
• Konu: İslam Bey’in vatanını korumak için verdiği mücadele ve Zekiye’nin fedakârlıkları
• İleti: Vatan için yapılan fedakârlık kutsaldır ve herkesin vatana sadık olması gerekir.

Soru 2: Metinden açık ve örtük iletilere örnekler veriniz.

• Açık İleti: Vatan sevgisi kutsaldır.
• Örtük İleti: Aşk ve fedakârlık, insanın inandığı değerler için yaptığı eylemleri güçlendirir.

Soru 3: Metindeki temel çatışmayı ve bu çatışma etrafında yer alan diğer çatışmaları gösteriniz.

• Temel Çatışma: Vatan sevgisi ve düşman karşısında mücadele

Diğer Çatışmalar:

• Zekiye’nin İslam Bey’i koruma çabası
• Aşk ve savaş arasındaki denge

Soru 4: Metindeki olay örgüsünün düzenlenmesinde hangi terimler kullanılmıştır?

Cevap: Oyun perde ve sahne bölümlerine ayrılmıştır.

Soru 5: Oyuncular metni kendi tarzlarına göre yorumlayarak sahneleyebilir mi? Açıklayınız.

Cevap: Evet, çünkü tiyatroda yorumlama oyuncunun sanatsal yeteneğiyle şekillenir ve metne derinlik katar.

Soru 6: "Vatan Yahut Silistre" ve "Mahalle Baskını" adlı metinleri dekor ve sahne düzeni açısından karşılaştırınız.

• Vatan Yahut Silistre: Savaş ortamı ve askeri dekor ön plandadır.
• Mahalle Baskını: Günlük yaşamın mekânları (mahalle, sokak) daha baskındır.

Soru 7: Oyunun farklı temsillerinde metne bağlı veya bağımsız olarak farklı mekân ve dekor kullanılabilir mi?

Cevap: Metnin konusu tiyatronun dekorunu da belirler. İçerikte anlatılanlara uygun bir dekor belirlenir. Metinden bağımsız, anlatılanlarla ilişkisi olmayan bir dekor kullanılmaz.

Soru 8: Okuduğunuz metindeki zamanla ilgili ayrıntılar nelerdir?

Cevap: Olaylar savaş dönemi ve düşmanla mücadele zamanında geçmektedir. Ayrıca metinde geçmişe dönük anılar da yer almaktadır.

Soru 9: Oyunda efekt, ışık gibi uygulamalar nasıl kullanılmalıdır?

• Savaş sahnelerinde: Patlama sesleri ve karanlık tonlar
• Aşk sahnelerinde: Loş, sıcak ışıklandırma

Soru 10: Metinde yazara özgü üslup özellikleri nelerdir?

Cevap: Coşkulu, duygusal ve didaktik bir üslup kullanılmıştır. Vatan sevgisi sık sık vurgulanmıştır.

Soru 11: "Vatan Yahut Silistre" adlı oyunda dönemin gerçekliğini yansıtan unsurlar nelerdir?

Cevap: Osmanlı-Rus Savaşı’ndan etkiler ve dönemin milliyetçilik anlayışı metinde yansıtılmıştır.

Soru 12: Metin hangi edebî döneme aittir? Bu edebî dönemin özellikleri nelerdir?

• Edebî Dönem: Tanzimat Dönemi

Özellikler:

• Vatan sevgisi
• Halkı bilinçlendirme amacı
• "Sanat toplum içindir" anlayışı

Soru 13: Oyunun halk üzerindeki etkisini açıklayınız.

Cevap: Oyun, halkı coşturmuş ve Namık Kemal’in "Vatan Şairi" olarak tanınmasını sağlamıştır.

Soru 14: Oyunun toplum üzerindeki etkisini değerlendiriniz.

Cevap: Oyun, halkın vatan sevgisini artırmış ve toplumsal bir coşku yaratmıştır.

Soru 15: Namık Kemal’in vatana bağlılığının gerekçeleri hakkında ne söyleyebilirsiniz?

Cevap: Namık Kemal, vatanı milletin en değerli varlığı olarak görmüş ve bağımsızlık mücadelesine büyük önem vermiştir.

Soru 16: Metindeki karakterlerde hangi ortak değerler vardır?

• Etik davranma (✓)
• Fedakârlık (✓)
• Güvenilirlik (✓)
• Sadakat (✓)
• Sorumluluk (✓)
• Tarihsel mirası sahiplenme (✓)

Sınıf İçi Etkinlik

Soru: "Vatan Yahut Silistre" hangi tiyatro türüne girer?

Cevap: "Vatan Yahut Silistre" dram türüne girer. Çünkü:

• Hem trajik hem de coşkulu olaylar içerir.
• Toplumun her tabakasından insanlar işlenmiştir.