10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 40-41-42-43-44-45-46 Cevapları Beşgen Yayıncılık

Metne Hazırlık

Aşağıdaki görselleri kültürel mirasımıza sahip çıkmak açısından değerlendiriniz.

Kültürel Mirasımıza Sahip Çıkma Açısından Görsellerin Değerlendirilmesi

Dede Korkut Heykeli (Bakü, Azerbaycan):
Dede Korkut’un edebi mirasını simgeleyen bu heykel, Türk kültürünün köklü figürlerinden birini yaşatıyor. Azerbaycan'da böyle bir anıtın bulunması, Türk dünyasının ortak kültürel mirasının önemini vurguluyor ve genç nesillere aktarılmasını sağlıyor.

Dede Korkut Kümbeti (Bayburt):
Bu kümbet, Dede Korkut'un Anadolu’daki kültürel etkisini ve tarihini simgeliyor. Türk halkının geçmişle bağlarını koruma açısından bu tür yapılar büyük önem taşır. Kümbetin korunması ve restore edilmesi, tarihi mirasımıza sahip çıkma bilincini güçlendirir.

Dede Korkut Hikayeleri'nin Yazma Nüshası:
Dede Korkut Hikayeleri’nin bu yazma nüshası, yazılı kültürel mirasın korunmasının önemini gösteriyor. Orijinal eserlerin kütüphanelerde muhafaza edilmesi, edebiyatımızın kökenlerinin genç nesillere aktarılmasını sağlar ve kültürel belleği canlı tutar.

Dede Korkut Hikayeleri Anısına Basılan Posta Pulları:
Dede Korkut Hikayeleri’ne adanmış posta pulları, bu hikayelerin günümüzde de hatırlandığını ve yaşatıldığını gösterir. Pullar gibi sembolik materyaller, kültürel mirasın yayılmasına katkıda bulunur ve halk arasında bilinç oluşturur.

10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Beşgen Yayıncılık

Metni Anlama ve Çözümleme Sorular ve Cevaplar:

• Kara başı bunaldı, darda kaldı.
• Kara kılıcını sıyırdı eline aldı, Azrail’e çalmaya hamle kıldı.
• Meğer bir gün köprüsünün yamacına bir bölük oba konmuş idi.

1. Soru: Yukarıda verilen cümleler okuduğunuz metinden alınmıştır. Bu cümlelerdeki altı çizili kelimelerin anlamlarını cümlenin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK’nin Güncel Türkçe Sözlüğünden kontrol edip aşağıdaki tabloya yazınız.

2. Soru- Metnin temasını ve konusunu belirleyiniz.

Cevap: Metnin teması hayatın değeri ve fedakarlıktır. Konusu ise Deli Dumrul’un ölümle yüzleşip canını kurtarmak için fedakarlık arayışıdır.

3. Soru- Metindeki temel çatışma ve karşılaşma nedir? Bu temel çatışma ve karşılaşma etrafında metinde başka çatışma ve karşılaşma var mı? Açıklayınız.

Cevap: Temel çatışma, Deli Dumrul’un Azrail ile olan mücadelesidir. Başka bir çatışma ise Deli Dumrul’un kendi canını kurtarmak için ailesiyle yüzleşmesidir.

4. Soru- Okuduğunuz metnin anlatıcısını ve bakış açısını tespit ediniz.

Cevap: Diğer Dede Korkut Hikâyelerinde olduğu gibi anlatıcı Dede Korkut’tur. Bakış açısı ise ilahi (hakim) bakış açısıdır.

5. Soru- Bu metinde hangi anlatım biçimlerinden yararlanılmıştır?

Cevap: Metinde öyküleyici ve betimleyici anlatım biçimleri kullanılmıştır. Olaylar akış içinde anlatılırken karakterler ve ortam betimlenmiştir.

6. Soru- Metnin yazıldığı dönemin gerçekliğini yansıtan unsurlara örnekler veriniz.

Cevap: Metinde Oğuz kültürü, destan özellikleri ve İslamiyet’in etkileri açıkça görülmektedir. Azrail, ölüm ve kahramanlık gibi temalar dönemin kültürel ve dini yapısını yansıtır.

7. Soru- Deli Dumrul’un insanlardan köprüden zora geçirmeye çalışmasını, köprüden geçmeyenlerden de para talep etmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap: Deli Dumrul bileğinin gücüne güvenen biriydi. Gücünü sınamak ve ona meydan okuyan olursa onunla savaşmak için böyle davranıyordu.

8. Soru- Siz bu hikayeyi nasıl bitirirdiniz? Düşüncelerinizi belirtiniz.

Cevap: Hikayeyi Deli Dumrul’un kendi canını bağışlaması ile bitirebilirdim. Bu, onun fedakarlığı öğrenip olgunlaşması anlamına gelirdi.

9. Soru- Okuduğunuz metni aşağıdaki tabloda belirtilenlere göre değerlendiriniz. Metinden örnekler vererek düşüncelerinizi şablona yazınız.