5. Sınıf Sosyal Bilgiler 2. Ders Kitabı Sayfa 60-61-62-63-64-65 Cevapları Meb Yayınları

Sayfa 60 Cevapları

Soru - Cevaplar

Soru: Temel hak ve özgürlüklerin yasalarla güvence altına alınmasının önemi nedir?
Cevap: Temel hak ve özgürlükler, bireylerin bağımsız ve eşit bir yaşam sürmesini sağlar. Yasalarla güvence altına alınması, bu hakların ihlal edilmesini önler ve toplumda adaletin sağlanmasına yardımcı olur. (Saygı, Adalet)

Soru: Demokratik ülkelerde bireylerin temel hak ve özgürlüklerini bilmesinin önemi nedir?
Cevap: Bilinçli bireyler, haklarını bilerek kendilerini ve çevrelerini koruyabilirler. Hak ve özgürlüklerini bilmeyen bireyler, bu hakların ihlal edilmesine karşı savunmasız kalabilir. (Sorumluluk, Saygı, Adalet)

Soru: Demokrasi anlayışını benimseyen bireyler özgürlüklerini nasıl kullanmalıdır?
Cevap: Demokrasiye inanan bireyler, başkalarının haklarını ihlal etmeden özgürlüklerini kullanmalıdır. Özgürlüğün sınırı, başkalarının özgürlük alanıdır. (Saygı, Adalet)

Soru: Atatürk'ün "Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklalini, Türk Cumhuriyetini ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir." sözü hangi değerlere vurgu yapmaktadır?
Cevap: Bu söz, genç neslin vatanına sahip çıkmasını ve gerektiğinde ülkesini korumasını vurgulamaktadır. (Vatanseverlik, Sorumluluk, Dayanışma)

Sayfa 61 Cevapları

Yaşayan Demokrasi ve Vatandaşlık Konu Başlıkları ve Soru-Cevaplar

1. Temel Haklarımız ve Sorumluluklarımız

Soru: Temel haklarımızdan üç tanesini söyleyiniz.
Cevap: Eğitim hakkı, beslenme hakkı, barınma hakkı.

Soru: Sorumluluklarımıza üç örnek veriniz.
Cevap: Ödevleri zamanında yapmak, okul kurallarına uymak, odamızı temiz ve düzenli tutmak.

2. Demokrasi ve Cumhuriyetin Temel Nitelikleri

Soru: Hayatımızdaki demokrasi uygulamalarına üç örnek veriniz.
Cevap: Sınıf başkanlığı seçimi, yerel yönetici seçimi, evde kararların ortaklaşa alınması.

Soru: Demokrasinin temel nitelikleri nelerdir?
Cevap: Milli egemenlik, özgürlük, eşitlik, hukukun üstünlüğü, çoğulculuk, seçme ve seçilme hakkı, katılım.

Soru: Cumhuriyetin temel nitelikleri nelerdir?
Cevap: Demokratiklik, eşitlik, yenilikçilik, seçme ve seçilme hakkı, özgürlük.

3. Sorunlarımızın Çözümünde Kurumlar

Soru: Sorunlarımızın çözümünde hangi kurumlara başvurabiliriz?
Cevap: Muhtarlık, belediye, kaymakamlık.

Soru: Sorun çözme adımları nelerdir?
Cevap: Sorunu belirleme, sorun hakkında bilgi toplama, sorunu inceleme, çözüm yolları geliştirme, çözüm yoluna karar verme, çözüm yolunu uygulama.

4. Etkin Vatandaşın Özellikleri

Soru: Etkin bir vatandaşın sahip olması gereken özellikler nelerdir?
Cevap: Hak ve sorumluluklarını bilmek, toplumsal sorunlara duyarlı olmak, ülkesine ve milletine faydalı olmak, başkalarının haklarına saygı duymak.

Soru: Etkin vatandaşların toplumsal düzene katkı sağladığı alanlardan üç tane söyleyiniz.
Cevap: Tüketici Hakem Heyetine başvurmak, trafik kurallarına uymak, dilekçe hakkından faydalanmak.

Sayfa 62 Cevapları

1. Aşağıdaki tabloda demokrasinin bazı niteliklerine ait açıklamalar verilmiştir. Açıklamalarla ilişkili olan demokrasi niteliği temsil eden harfi tablodaki ilgili yere yazınız.

Aşağıdaki açıklamaları ilgili demokrasi niteliği ile eşleştiriniz.

• Çoğulculuk: Farklı görüşler, bir zenginlik olarak görülür ve anlayışla karşılanır. Farklı fikirler, siyasi partiler ve milletvekilleri aracılığıyla mecliste temsil edilir.
• Hukukun Üstünlüğü: Adalet, bağımsız mahkemeler aracılığı ile sağlanır. Mahkemelerin verdiği kararlara herkesin uyması gerekmektedir.
• Katılım: Ülkeyi ilgilendiren kararlarda bireyler söz sahibidir. Doğrudan veya dolaylı karar verme süreçlerine bireylerin etkin katılımı sağlanır.
• Özgürlük: Her birey karar alma sürecine özgürce katılır, temel hak ve özgürlükler devlet tarafından korunur.

2. Demokrasinin nitelikleri ile ilgili verilen;

Aşağıdaki yargılardan hangileri milli egemenlik kavramı ile ilişkilidir?

I. Her birey karar alma sürecine özgürce katılır, temel hak ve özgürlükler devlet tarafından korunur.
II. Kanunlar karşısında herkes eşit haklara sahiptir ve hiç kimse bir başka kişiden üstün değildir.
III. Halktan kişiler, hem yönetici seçebilir hem de yönetici olabilirler.
IV. Ülkeyi yönetecek kişiler, belirli aralıklarla yapılan seçimlerde halk tarafından belirlenir.

Doğru Cevap: D) I, II, III ve IV (Milli egemenlik halkın yönetime katılımı ve yönetimi belirlemesiyle ilgilidir.)

Sayfa 63 Cevapları

3. Cumhuriyetin Nitelikleri ile Mustafa Kemal Atatürk’ün Sözlerini Eşleştirme

Aşağıdaki cumhuriyet nitelikleri ile Mustafa Kemal Atatürk’ün sözlerini eşleştiriniz:

• Düşünce ve ifade özgürlüğü
  Cumhuriyet düşünce serbestliği taraftarıdır. Samimi ve yasal olmak şartıyla her fikre hürmet ederiz. Her kanaat bizce saygıya değerdir.

• Sosyal devlet
  Sebep ne olursa olsun vatandaşın derdine çare bulmak, yardım etmek ve vatandaşa destek olmak cumhuriyet hükümetinin koşacağı bir vazifedir.

• Milli egemenlik
  Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir.

4. Cumhuriyet ve Demokrasi İlişkisi Üzerine Açıklama

Soru: Mustafa Kemal Atatürk’ün "Cumhuriyet rejimi demek, demokrasi sistemi ile devlet şekli demektir." sözü ile ilgili düşüncelerinizi yazınız.

Cevap: Demokraside farklı görüşler bir zenginlik olarak görülür ve anlayışla karşılanır. Farklı fikirler, siyasi partiler ve milletvekilleri aracılığıyla mecliste temsil edilir. Ülkeyi yönetecek kişiler, belirli aralıklarla yapılan seçimlerde halk tarafından belirlenir. Halkın ülke yönetiminde belirleyici olması, cumhuriyetin niteliklerinden milli egemenlik ile iç içedir. Bu yüzden cumhuriyet ile demokrasi arasında sıkı bir ilişki vardır.

Sayfa 64 Cevapları

5. Etkin Bir Vatandaşın Sahip Olması Gereken Özellikler

Soru: Aşağıdaki örnek olaylarda kişilerin tutum ve davranışları verilmiştir. Bu olaylardaki tutum ve davranışların etkin bir vatandaşın sahip olması gereken özelliklerden hangilerine uygun olmadığı belirtilmelidir.

Örnek Olay 1

Ahmet Bey, işe gitmek için sabah evinden çıktığında sokaktaki çöp kutularının tıka basa dolu olduğunu, çöplerin günlerdir toplanmadığını fark etti. Oluşan görüntü ve kokudan çok rahatsız oldu ancak birileri bunu elbette çözer diyerek yoluna devam etti.

Bu olayda eksik olan etkin vatandaş özellikleri:

• Yaşadığı toplumun daha yaşanabilir olması adına sorumluluklarının bilincinde değildir.
• Haklarını korumak için başvuracağı kişi ve kurumları bilmemektedir.
• Yaşadığı sorunları hak ve sorumlulukları çerçevesinde çözmeye çalışmamaktadır.
• Toplumsal sorunların çözümünde yetkili kişi ve kurumlarla iş birliği yapmaya özen göstermemektedir.
• Çevre ve ülkesine karşı kendini sorumlu kabul etmemektedir.

Örnek Olay 2

Nazan Hanım, mağazadan aldığı kazağın eve geldiğinde sökük olduğunu fark etti. Kazağı iade etmek için mağazaya tekrar gitti ancak kasiyerin kendisine verdiği fişi artık işe yaramaz düşüncesiyle çöpe attığını hatırladı.

Bu olayda eksik olan etkin vatandaş özellikleri:

• Haklarını bilmemektedir, başkalarının haklarına saygı duymamaktadır.
• Haklarını korumak için başvuracağı kişi ve kurumları bilmemektedir.
• Yaşadığı sorunları hak ve sorumlulukları çerçevesinde çözmeye çalışmamaktadır.

Örnek Olay 3

Zeynep, okula gitmek için evinden çıktı ve okulunun bulunduğu caddeye doğru yürümeye başladı. Oturduğu yerin az ilerisinde bir yaya geçidi vardı ancak yaya geçidini kullanmak yerine caddenin diğer tarafına doğru hızlıca koştu.

Bu olayda eksik olan etkin vatandaş özellikleri:

• Yaşadığı toplumun daha yaşanabilir olması adına sorumluluklarının bilincinde değildir.
• Yaşadığı sorunları hak ve sorumlulukları çerçevesinde çözmeye çalışmamaktadır.
• Toplumsal sorunların çözümünde yetkili kişi ve kurumlarla iş birliği yapmaya özen göstermemektedir.

Sayfa 65 Cevapları

6. Temel İnsan Hak ve Sorumluluklarının Önemi

Yukarıdaki metni dikkate alarak temel insan hak ve sorumluluklarının önemiyle ilgili üç açıklama cümlesi:

1. Bireyin gelişimine katkı sağlar.
2. Devlet ile birey arasındaki ilişkileri belirler.
3. Uluslararası alanda barışa katkı sağlar.

7. Ahmet'in Yaşadığı Sorunların Çözümü İçin Başvurabileceği Kurumlar

Ahmet, ilçesindeki çöp birikmesi, park bakımsızlığı ve trafik nedeniyle yaya geçidi ihtiyacı gibi sorunlarla karşılaşmaktadır. Bu sorunların çözümü için başvurabileceği kurumlar:

✅ I. Kaymakamlık
✅ II. Belediye
✅ III. Muhtarlık

Doğru cevap: D) I, II ve III