9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Sayfa 114-115 Cevapları Ferman Yayıncılık

1.6 Konu Sonu Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları

A- Aşağıdaki açık uçlu soruların yanıtlarını defterinize yazınız.

1. İlk yardımı kimler, acil yardımı kimler yapar?
İlk yardım, temel bilgi ve becerilere sahip eğitim almış kişiler tarafından yapılır. Acil yardım ise profesyonel sağlık ekipleri tarafından gerçekleştirilir.

2. İlk yardım nerede, acil yardım nerede yapılır?
İlk yardım, olay yerinde yapılır. Acil yardım ise sağlık kuruluşlarında gerçekleştirilir.

3. Bilinçsiz yapılan ilk yardım hastada/yaralıda hangi sonuçlara neden olabilir?
Bilinçsiz yapılan ilk yardım, yaralının durumunu daha kötüleştirebilir, hayati risk oluşturabilir veya kalıcı hasarlara yol açabilir.

4. Kaza sırasında yapılan ilk yardımın temel uygulamalarından “koruma”nın amacı nedir?
"Koruma", kazanın çevredeki diğer kişiler veya yaralı için tehlike oluşturmasını engellemeyi ve güvenli bir alan oluşturmayı amaçlar.

5. Kaza sırasında yapılan ilk yardımın temel uygulamalarından “bildirme” hangi amaçla yapılır?
"Bildirme", acil yardım ekiplerinin en kısa sürede olay yerine ulaşmasını sağlamak için yapılır.

6. Kaza sırasında yapılan ilk yardımın temel uygulamalarından “kurtarma”nın amacı nedir?
"Kurtarma", hastayı/yaralıyı güvenli bir alana taşımak ve durumunu stabilize etmek için uygulanır.

7. İlk yardımın ABC’si neleri içerir?
A: Hava yolu açıklığını sağlama,
B: Solunum kontrolü,
C: Dolaşımı sağlama ve kanamanın durdurulması.

8. İlk yardımda olay yeri değerlendirmesinin amacı nedir?
Olay yerindeki tehlikeleri belirlemek, yaralıların durumunu değerlendirmek ve uygun ilk yardım müdahalesini planlamaktır.

9. Hastanın/yaralının durumunun değerlendirilmesi ne amaçla yapılır?
Yaralının hayati tehlikesini belirlemek ve öncelikli müdahale gerektiren durumları saptamak için yapılır.

10. Kanama ne demektir ve kaç çeşittir?
Kanama, damarların zedelenmesiyle kanın dışarı çıkmasıdır. Üç çeşidi vardır:

• Dış kanama,
• İç kanama,
• Doğal deliklerden kanama (burun, ağız vb.).

11. Dış kanamalarda bası uygulamanın amacı nedir?
Kanamayı durdurarak kan kaybını önlemek ve hayati tehlikeyi azaltmaktır.

12. Burun kanamalarında ilk yardım uygulaması olarak neler yapılır?

• Baş hafif öne eğilir,
• Burun kanatlarına 5-10 dakika süreyle bası uygulanır,
• Sırt üstü yatmak ve başı geriye atmak yanlıştır.

B- Aşağıdaki kutucuklarda bazı ifadeler ve yanlarında altıgen kutucuklar verilmiştir. Altıgen kutucuklara, ifadeler doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazınız. Verilen ifade yanlışsa yanındaki noktalı alana doğrusunu yazınız.

1. (D) Hastaya/yaralıya sağlık görevlilerinin yardımı gelene kadar eğitimli kişilerin bulduğu araç gereçle yaptığı uygulamalara ilk yardım denir.

2. (D) İlk yardımın 3T olarak özetlenen ilkeleri “tanı (teşhis), tedavi, taşıma”dır.

3. (Y) Acil yardım, ilaç ve tıbbi araç gereç gerektirmez.
Doğrusu: Acil yardım ilaç ve tıbbi araç gereç gerektirir, çünkü profesyonel sağlık ekiplerinin müdahalesini içerir.

4. (Y) Ülkemizde yıllık trafik kazasının sayısı genellikle bir milyondan azdır.
Doğrusu: Ülkemizde yıllık trafik kazası sayısı genellikle bir milyondan fazladır.

5. (D) İlk yardımın temel uygulamaları koruma, bildirme ve kurtarma (müdahale) şeklinde sıralanabilir.

6. (Y) 112 çağrı numarası günümüzde sadece tıbbi yardım, polise ve jandarmaya ihbarlarda bulunmak için kullanılır.
Doğrusu: 112 çağrı numarası, tıbbi yardım, polis, jandarma, yangın ve tüm acil durumlar için kullanılmaktadır.

7. (D) Hastada/yaralıda solunum yolu açıklığının, solunumun ve dolaşımının değerlendirilmesi, ilk yardımın ABC’si olarak olarak kısaltılır.

8. (Y) Trafik kazasında yaralı soğuk tutulmalı, bilinci kapalıysa ağzına yiyecek ve içecek verilmemelidir.
Doğrusu: Trafik kazasında yaralı sıcak tutulmalı, bilinci kapalıysa ağzına hiçbir yiyecek ve içecek verilmemelidir.

9. (Y) Kaza sırasında hastanın/yaralının dolaşımının değerlendirilmesi için ilk yardımcı solunum yapıp yapmadığına bakmalıdır.
Doğrusu: Dolaşımın değerlendirilmesi için nabız kontrol edilmelidir, sadece solunuma bakmak yeterli değildir.

10. (D) Kanamalı hastaya/yaralıya yardım ederken Hepatit B, C, AIDS, korona gibi hastalıklara karşı maske ve eldiven kullanılmalıdır.

C- Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerlere, sağda verilen sözcüklerden uygun olanını seçerek yazınız.

1) İlk yardım uygulamalarının 3T şeklinde özetlenen ilkeleri tanı, tedavi ve taşıma uygulamalarıdır.
2) İlk yardımı ilk yardımcı acil yardımı ise sağlık personeli yapar.
3) İlk yardım uygulamalarının temel amacı, yaralının yaşamsal fonksiyonlarını sürdürmesini sağlamaktır.
4) İlk yardımın ABC’si olarak verilen ifadedeki harflerden A yaralının solunum yolunun açıklığı; B nefes alıp vermesi ve C kalbinin çalışıp çalışmadığının kontrol edilmesidir.
5) İlk yardımcı kanamalı durumlara müdahale ederken bulaşıcı hastalıklardan korunmak için eldiven giymelidir.
6) Vücut hücrelerinin oksijence zengin kandan yeterince yararlanamaması sonucu ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğüyle seyreden dolaşım yetmezliği şok olarak adlandırılır.
7) Zehirli yani toksik etkili maddelerin vücudu işlev yapamaz duruma getirmesine zehirlenme adı verilir.
8) Karşılaşılan acil durumlarda gerekli bilgiler doğru verilerek 112 aranıp haber verilmesi bir insanlık görevidir.
9) Bir kaza durumunda olay yeri değerlendirmesinin amacı öncelikle olay yerinde yeni bir kaza olmasını engellemektir.
10) Hasta/yaralı kişi soluk alıp vermede zorlanıyor, yutkunmaya çalışıyor, öksürmek istiyor ve konuşmak için çabalıyorsa bu kişide solunum yolu tıkanması vardır.
11). Bir yaralının tansiyon ve nabzında azalma, cildinde soğuma, endişelenme, huzursuzlanma, baş dönmesi, hızlı ve yüzeysel solunumla bilincinde azalma görülmesi şok belirtileridir.
12) Yakınımızdaki bir kişide zehirlenme belirtileri görmüşsek 114 numaralı telefondan sorularımıza yanıt alabiliriz.