10. Sınıf Meb Yayınları Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 234-237-238 Hazırlık

Servetifünun Dönemi’nde Anı – Sayfa 234 Hazırlık Soruları ve Cevapları

1. Eski fotoğraflarımıza baktığımızda, fotoğraftaki "an"ı hatırlamak size neler hissettirmektedir? Açıklayınız.

Cevap: Eski fotoğraflara baktığımda, o anın kokusu, duygusu ve hatta sesi zihnimde canlanır. Geçmişte yaşadığım güzel anlar yeniden gözümde canlanır ve içimi hem hüzün hem de sıcak bir mutluluk kaplar. Bu fotoğraflar zamanın ne kadar hızlı geçtiğini hatırlatırken aynı zamanda o anları tekrar yaşama isteği uyandırır. Adeta bir zaman yolculuğu gibidir.

2. Ünlü kişilerin anılarını okumak, hayatınıza nasıl yön verir? Açıklayınız.

Cevap: Ünlü kişilerin anıları, sadece yaşanmış olayları değil; aynı zamanda azim, sabır ve ilham veren yaşam derslerini de içerir. Onların karşılaştığı zorlukları ve bu zorluklarla nasıl baş ettiklerini okumak, bana yol gösterir. Kimi zaman cesaret verir, kimi zaman da yeni bir bakış açısı kazandırır. Bu anılar, hayatta karşılaştığım engeller karşısında nasıl bir tutum takınmam gerektiğini anlamama yardımcı olur.

Metni Anlama ve Çözümleme – Sayfa 237

1. “Ahmet Hikmet’in pek kolaylıkla yazılmış sanılan yalın hikâyeleri işte böyle iğne ile kuyu kazmaya benzer uzun çabaların ürünüdür.” cümlesinde “iğne ile kuyu kazmak” ne anlama gelmektedir?

Tahminim: Büyük sabır ve özveri gerektiren, zorlukla tamamlanan işler için söylenir.

TDK Anlamı: Yetersiz araçlarla, sürekli ve sabırlı bir şekilde çalışıp çok güç veya ağır ilerleyen bir işi başarmaya çalışmak.

2. Hüseyin Cahit Yalçın, bu anı metnini niçin yazmıştır?

Geçmişin izlerini silinmeden korumak, Servetifünun Dönemi’nin edebî atmosferini gelecek nesillere aktarmak amacıyla kaleme almıştır. Ayrıca dönemin şahsiyetlerini ve sanat anlayışını okuyucuya tanıtmak istemiştir.

3. Metin, hangi konudaki araştırmalara kaynaklık edebilir?

Türk edebiyatının gelişim süreci, Servetifünun topluluğunun edebî duruşu, dönemin yayıncılık anlayışı ve kültürel ortamı üzerine yapılacak çalışmalara değerli katkı sunabilir.

4. Metnin ana düşüncesi nedir? Yardımcı düşüncelerle açıklayınız.

Ana Düşünce: Servetifünun edebiyatının gelişimi ve edebiyatçıların çabaları anılarla anlatılmıştır.
Yardımcı Düşünceler:

Edebiyat-ı Cedide Kitaplığı’nın oluşum süreci
Dönemin yazarlarının eser üretme süreci
Kitap kapaklarının bile sembolize ettiği anlamlar

5. Benzetme ve karşılaştırmalara örnek cümleler yazınız.

Düşünceyi Geliştirme Yolu	Cümle
Benzetme	“Ahmet Hikmet’in hikâyeleri iğne ile kuyu kazmaya benzer...”
Karşılaştırma	“Avrupa hikâye kitaplarında olduğu gibi!”

6. Yazar siz olsaydınız, metni hangi görsellerle desteklerdiniz?

Dönemin yazarlarının siyah beyaz fotoğrafları, Servetifünun dergilerinin kapakları ve yayımlanan ilk kitapların görselleriyle süslerdim. Böylece okuyucu zihninde daha canlı ve tarihi bir atmosfer oluşurdu.

7. Metinden iki öznel cümle ve yazarın üslubu hakkında düşünceniz:

Öznel Cümleler:

“Seçkin biçem merakı vardı.”
“Yazılar bir yere kadar özgür kalıyorlardı.”

Yorum: Yazar, kişisel gözlemlerine dayalı, süslü ve edebî bir anlatım tercih etmiştir. Üslubu zengin, duygusal ve etkileyicidir.

8. Metinde hangi millî, manevi ve sosyal değerlere yer verilmiştir?

Millî Değer: Batılılaşma yoluyla modernleşme çabaları.
Manevî Değer: Edebiyatın bir inanç ve ideal uğruna yapılması.
Sosyal Öge: Kitap kapak renklerinin bile toplum algısı üzerindeki etkisi ve sanat çevresinin kolektif çabası.

9. Metne göre “Edebiyat-ı Cedide Kitaplığı” nasıl oluşturulmuştur?

Servetifünun yazarlarının yayımlanmış eserleri özel olarak seçilmiş, belirli bir estetik anlayışla yeniden yayımlanmıştır. Avrupa’daki örneklerden ilham alınarak özel kapak tasarımları ve kitap düzenleriyle seçkin bir kitaplık haline getirilmiştir.

10. Metindeki anlatıcının yorumları hakkında ne düşünüyorsunuz?

Anlatıcı, olayları içten ve tanıklık etmiş bir gözle anlatmaktadır. Bu da metne güvenilirlik ve duygusal derinlik katmaktadır. Anlatıcının yorumları, dönemin ruhunu anlamamıza yardımcı olur.

11. Yazar metinde hangi eserlerden söz etmektedir? Bu eserlerle ilgili görüşleri nelerdir?

Yazar, Hayat-ı Muhayyel ve Hayal İçinde gibi eserlerden söz etmektedir. Bu eserlerin Batı edebiyatı düzeyinde ve yenilikçi ruhla yazılmış önemli eserler olduğunu vurgulamıştır.

7. ÜNİTE – Sayfa 238: Hüseyin Cahit Yalçın & Dil Bilgisi Etkinlikleri

Yazar / Şairin Biyografisi

Hüseyin Cahit Yalçın (1875 – 1957)
Servetifünun Dönemi’nin güçlü kalemlerindendir. Balıkesir’de doğmuş, iyi bir eğitim görmüş, devletin farklı kademelerinde memuriyet yapmıştır. Roman, hikâye ve eleştirileriyle tanınmış; yeni edebiyat anlayışını savunarak eskiye karşı durmuştur. Gözlem gücünü ön plana çıkaran, sade ve gerçekçi bir üslupla yazan yazar; mensur şiirden hatırata pek çok türde eser vermiştir. Kavgalarım, Edebiyat Anıları, Siyasal Anılar gibi anı kitapları edebiyatımızda önemli bir yer tutar.

Dil Bilgisi Etkinlikleri

1. Altı çizili kelimelerin günümüzdeki yazımları:

Cümle	Günümüzdeki Yazımı
Eserlerde önsöz yoktur.	ön söz ❌ → önsöz ✅
Gülünç bir takım çocukluklar sayılacak.	bir takım ❌ → birtakım ✅
Hiç bir derde uğramadı.	hiç bir ❌ → hiçbir ✅

2. Cümleleri yüklemin yerine göre sınıflandıralım:

Cümle	Türü
I. Mehmet Rauf’un yazıları bu konuda biraz kural dışı gibiydi.	Kurallı Cümle
II. Bu buluşu Fikret ve Rauf büyük bir coşkuyla karşıladılar.	Kurallı Cümle
III. Çocukluk, belki.	Devrik Cümle
IV. Gerçeğin pençesine düşünce daha karamsar ve yadsıyıcı olacaktı.	Kurallı Cümle

3. Cümle türlerini yapılarına göre eşleştirelim:

Yapısına Göre	Metinden Örnek Cümle
Basit Cümle	İçimde pek tatlı ve güçlü bir istek canlandı.
Birleşik Cümle	Seçkin sözcük bulma tutkusu en çok Ahmet Hikmet’te kendini gösterirdi.
Sıralı Cümle	Güzel söz arardı; sonra bunu bir fırsata dönüştürmeye çalışırdı.
Bağlı Cümle	Bu tümce Halit Ziya’nın kulağından kaçmadı ve çok beğendiğini söyledi.

Sıra Sizde:

Soru: Mina Urgan’ın "Çünkü belleksiz bir toplum olmamızı önlemek için, herkesin anılarını yazmasını yararlı buluyorum..." düşüncesi hakkında ne düşünüyorsunuz?

Cevap: Mina Urgan’ın bu görüşüne tüm kalbimle katılıyorum. Geçmişin yalnızca büyük olaylardan değil, sokaktaki küçük ayrıntılardan da oluştuğunu unutmamalıyız. Sıradan insanların anıları, toplumsal belleğin renkli ve vazgeçilmez parçalarıdır. Bir bakkalın apartmanlaşmayı, sokak kültüründeki değişimi anlatması bile gelecek kuşaklar için çok değerli bir belge niteliği taşır. Herkesin anı yazması, toplumun kültürel hafızasını korumak adına büyük bir kazanımdır.

Etiketler :