12. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 44-45-46-47 Cevapları Meb Yayınları

Hazırlık Soruları ve Cevapları

1. a) Yukarıdaki numaralanmış görselleri gelenekselden moderne doğru sıralayacak olsanız nasıl bir sıralama yaparsınız? Neden?
Cevap: 3-1-2 şeklinde sıralarım. Dokumacılık en eski olmalı. Sonra ebru sanatı gelir. Sonra da görseldeki yelkenli olmalı.

b) Görsellerden hareketle “geleneksel” ile “modern” kavramlarının sizde uyandırdığı çağrışımları söyleyiniz.

• Geleneksel, geçmişin kültürel değerleri, desenler ve somut motifler ile ilişkili olup, bir topluluğun kimliğini yansıtır.
• Modern ise yenilik, soyutlama ve bireyselliği simgeler; daha dinamik, minimalist ve teknolojik çağrışımlara sahiptir.

Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları

1. Bulunduğu yerde yaşanan sabah saatlerinin anlatıcı üzerindeki etkisi ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Sabah saatleri, anlatıcıda huzur ve sakinlik duygularını uyandırmıştır. Günün erken saatleri, çevredeki dinginlik ve doğanın uyanışıyla birlikte anlatıcıyı düşündürmüş ve içsel bir huzur yaşamıştır.

2. Yazar hikâyeye neden "Giz" adını vermiş olabilir?
Hikâyede geçen olaylar ve mekânlar, anlatıcının iç dünyasında bir giz taşıyor olabilir. Aynı zamanda doğanın ve çevrenin sırlarını keşfetme, görünmeyen yönlerini anlama isteği de bu ismi açıklayabilir. "Giz", anlatıcının derin düşünceleri ve hissettiklerini yansıtıyor.

3. a) Yazarla ilgili yukarıdaki bilginin metne nasıl yansıdığına dair metinden örnekler bulup aşağıya yazınız.
Yazar, şiirsel bir dil kullanarak imgeler ve devrik cümlelerle anlatımı zenginleştiriyor. Örneğin:
"Deniz öyle, rüzgâr tutmaya çalışıyor."
"Her yan çiçek, gölgede serinlik."

b) Beğendiğiniz veya özlem duyduğunuz bir yeri yukarıdaki altı çizili unsurlardan yararlanarak betimleyiniz.
"Sabahın ilk ışıkları deniz kıyısına vuruyor, rüzgâr yaprakları hafifçe sallıyor. Ağaçlar henüz uykuda, sahil sessiz. Adımlarımın yankısı dalgaların sesine karışıyor."

4. Metinde geçen “Beni aydıran bugenviller oldu.” cümlesini metnin bağlamından hareketle yorumlayınız.
Bu cümle, anlatıcının çevresiyle olan bağlantısını ve doğadan aldığı ilhamı anlatır. Begenvillerin canlı renkleri, anlatıcıyı o an içinde bulunduğu düşüncelerden uyandırır ve çevresine daha bilinçli bir şekilde bakmasını sağlar.

5. Okuduğunuz metnin şekil özellikleri, metnin dil ve anlatımını nasıl etkilemiştir? Sizce yazarın bu kullanımı tercih etmesinin sebepleri neler olabilir?
Metnin şiirsel dili ve imgelerle dolu anlatımı, okuyucunun daha derin bir duygusal bağ kurmasını sağlar. Yazar, devrik cümleleri ve imgeleri kullanarak metni daha akıcı ve duygusal kılmayı hedeflemiş olabilir. Bu teknik, anlatıcının ruh halini ve çevresiyle olan ilişkisini derinleştirir.

6. Okuduğunuz metinde o dönemin sosyal yaşantısı ve kültürü ile ilgili hangi bilgilere ulaşabilirsiniz?
Metinde, insanların doğayla iç içe yaşadığı ve günlük yaşamlarının büyük kısmını dışarıda geçirdiği bir yaşam tarzı tasvir edilmektedir. Ayrıca, tatilciler ve gezginlerin varlığı, o dönemde şehir dışı keşiflerin popüler olduğunu gösteriyor.

7. Metne anlatıcının dışında bir kişi ekleyiniz ve aşağıya diyalog tekniğini kullanarak bir bölüm yazınız.

• "Deniz yine sakin," dedi Ahmet, gülümseyerek.
• "Evet," dedim. "Hep böyle olsa keşke, değil mi?"
• "Belki de bu sakinlik içinde gizlidir," diye yanıt verdi Ahmet, derin bir nefes alarak.

8. “Bakayım, begonvil” kelimeleri okuduğunuz metinde “bakiym, bugenvil” şekliyle kullanılmıştır. Yazara özgü olan bu kullanımların metne nasıl bir katkı sağladığını düşünüyorsunuz?
Bu tür kullanımlar, metni daha samimi ve karakteristik hale getiriyor. Yazar, yerel ağızları ve halk dilini kullanarak hikâyeye gerçeklik ve sıcaklık katıyor. Aynı zamanda karakterlerin doğal konuşma tarzını yansıtarak okuyucunun metinle bağ kurmasını sağlıyor.

9. Aşağıda Azra Erhat’ın Mavi Yolculuk adlı eserinden bir parça verilmiştir. Bu parçayı, okuduğunuz Giz adlı hikâye ile dil ve anlatım özellikleri yönünden karşılaştırınız.
"Azra Erhat’ın Mavi Yolculuk" adlı eseri, sade ve doğrudan bir anlatım sunarken, "Giz" adlı hikâye daha şiirsel ve imgesel bir dile sahiptir. Giz, doğanın ve iç dünyanın daha derin bir tasvirini yaparken, Mavi Yolculuk ise çevreyi daha betimleyici ve somut bir dil ile anlatmaktadır.

Giz adlı metin ve metinle ilgili yapılan çalışmalar, hikâye türünde gelenekten modernizme giden süreçte oluşan toplumsal değişimin eserlere yansıması ile ilgili size nasıl bir katkı sağladı?
Bu metin, toplumsal değişimlerin bireyler üzerindeki etkisini ve modernizmin doğayla olan ilişkisini gösterdi. Gelenekten kopmadan, modern dünyanın hızına ve değişimine uyum sağlama çabası anlatıcı üzerinden gözler önüne seriliyor. Modernizmin getirdiği yalnızlık ve hızın, bireyin iç dünyasında yarattığı çatışmaları daha iyi anlamamı sağladı.