12. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 50-51-52-53-54-55 Cevapları Melis Yayınları

Hazırlık Cevapları

Soru 1: Bu parçada tanıtılan hikâyeden yola çıkarak zaman kurgusunun hikâye türü için önemini belirleyiniz.

Cevap: Zaman kurgusu, hikâye türünde büyük önem taşır çünkü bir karakterin iç dünyasını, duygusal değişimlerini ve yaşamındaki olayları daha derinlemesine anlamamızı sağlar. "Yeniden Bahar Olsa" adlı hikâyede olduğu gibi geçmiş ve şimdiki zaman arasında gidip gelen anlatı, karakterin geçmişe dair anılarıyla şimdiki duygusal durumunu daha iyi kavramamızı sağlar. Bu, hikâyeye derinlik katar ve karakterin yaşamındaki önemli dönüm noktalarını açığa çıkarır. Böylece, zaman kurgusu olayların daha etkili bir şekilde sunulmasına ve okuyucunun karakterle daha güçlü bir bağ kurmasına olanak tanır.

Soru 2: “www.eba.gov.tr” adresinden “Yeniden Bahar Olsa” adlı hikâyeyi dinleyiniz.

Cevap: EBA üzerinden erişim sağlanarak hikâye dinlenebilir. Bu sayede, hem hikâyenin dilsel üslubu hem de yazarın zaman kurgusunu nasıl işlediği daha iyi anlaşılabilir.

Metni Anlama ve Çözümleme

Soru 1: “Neftî” kelimesinin anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin etmeye çalışınız. Tahmininizi TDK Türkçe Sözlük’ten yararlanarak kontrol ediniz.

• Neftî (tahminim): koyu renkli, gölgeli
• Neftî (TDK Sözlük): Siyaha yakın koyu yeşil renk.

Soru 2: “Onlardan Kalan” adlı hikâyenin tema ve konusunu belirleyip aşağıdaki ilgili alana yazınız.

• Tema: Geçmişe özlem ve kaybolan değerler.
• Konu: Anlatıcı, yazlık bir kasabada sıradanlığın içinde farklı bir çiftin izini sürer. Çiftin kaybolmasıyla eski güzelliklerin ve değerlerin yok oluşuna tanık olur.

Soru 3: “Onlardan Kalan” adlı hikâyede anlatıcı nelerden şikâyet etmektedir? Açıklayınız.

Cevap: Anlatıcı, şehirleşme ve betonlaşmanın doğal güzellikleri yok etmesinden ve insanların eski değerlerine duyarsız hale gelmesinden şikâyetçidir.

Soru 4: Hikâyedeki kadın ve adamın anlatıcı tarafından özlemle beklenmesinin nedeni nedir? Anlatıcıya göre onlar nelerin simgesidir? Metne göre açıklayınız.

Cevap: Kadın ve adam, geçmişin güzelliklerini ve değerlerini simgeler. Anlatıcı, onların varlığıyla kaybolan değerlerin geri geleceğini düşünür ve bu nedenle onları özlemle bekler.

Soru 5: “Onlardan Kalan” adlı hikâyede anlatılan olay nedir? Açıklayınız.

Cevap: Anlatıcı, yazlık bir kasabada gizemli bir kadın ve adamı gözlemler. Çiftin kaybolmasıyla birlikte, anlatıcı eski değerlerin ve güzelliklerin yok olduğuna tanık olur.

Soru 6: Hikâyedeki şahısların rol dağılımlarını, olay akışını etkileyen fiziksel, psikolojik ve ahlaki özelliklerini inceleyiniz.

• Anlatıcı: Geçmişe özlem duyan, çevresindeki değişimden rahatsız olan bir gözlemci.
• Kadın: Zarif, doğaya bağlı, güçlü bir karakter.
• Adam: Sakin, içe dönük bir figür.
• Kasaba halkı: Çifti anlamayan, onlara duyarsız ve sıradan bireyler.

Soru 7: “Onlardan Kalan” adlı hikâyede zaman ve mekânın özelliklerini değerlendiriniz.

Cevap: Hikâye, yaz mevsiminde geçmektedir. Mekân, doğal güzellikleri olan bir kasabadır. Ancak betonlaşma bu güzellikleri yok etmiştir. Bu durum, karakterin içsel çatışmasını yansıtır.

Soru 8: Hikâyede geriye dönüş tekniğinin önemini belirleyiniz.

Cevap: Geriye dönüş tekniği, uzun zamana yayılmış olayları bir arada işlemeyi sağlar. Karakterin geçmişle şimdiki zaman arasında gidip gelmesi, hikâyeye derinlik ve duygusal yoğunluk kazandırır.

Soru 9: “Onlardan Kalan” hikâyesinde kahraman anlatıcı bakış açısının etkisini açıklayınız.

Cevap: Kahraman anlatıcı bakış açısı, okuyucunun olayları anlatıcının gözünden görmesini sağlar. Bu sayede, anlatıcının özlemi ve hüzün dolu düşünceleri hikâyeye yön verir.

Soru 10: Bu hikâyede sevginin önemi nasıl vurgulanmıştır?

Cevap: Sevgi, anlatıcının kadın ve adamı özlemle beklemesiyle vurgulanır. Onlar, kaybolan değerlerin ve sevginin temsilcisidir.

DİLBİLGİSİ

Soru a: Bu parçadaki altı çizili kelime ve kelime gruplarına hangi yöntemlerle mecaz anlam kazandırılmıştır?

• Öpüyor: İnsandan doğaya aktarma yoluyla.
• Buğday başakları: Benzetme yoluyla.
• Eski zaman tablolarında olduğu gibi: Benzetme yoluyla.
• Parçalanırdı: Somutlama yoluyla.

Soru b: Bu kelimeleri farklı anlamlara gelecek biçimde cümlelerde kullanınız.

• Öpüyor: Büyüklerin ellerini saygıyla öpüyor.
• Buğday başakları: Olgunlaştıkça eğilen buğday başakları gibiydi.
• Eski zaman tablolarında olduğu gibi: Anne çocuğun elini tutmuş, eski zaman tablolarında olduğu gibi sevgiyle ona bakıyordu.
• Parçalanırdı: Yağmur bulutları parçalanır, ardından güneş açardı.

Soru 2: Metindeki günümüz kullanımına uymayan noktalama işaretlerini belirleyiniz.

• “Belki, o hiçbir zaman” cümlesinde virgül kullanılmaz.
• “Yahut vardı da, keskin baltalarımızla budayıp...” da/da bağlacından sonra virgül konmaz.
• “gizlenişi, hep birdenbire oldu.” gizlenişi kelimesinden sonra virgül gelmemelidir.

SIRA SİZDE

Soru 1: “Onlardan Kalan” adlı hikâye ile “Menevşeler Ölmemeli” adlı hikâyeyi karşılaştırınız.

• Benzerlikler: Her iki hikâye de yalnızlık ve geçmişe özlem temalarını işler. Her iki metinde de doğa unsurları karakterlerin iç dünyalarını yansıtır.
• Farklılıklar: “Onlardan Kalan” toplumsal değişimi işlerken, “Menevşeler Ölmemeli” kişisel bir yalnızlık ve umut arayışını merkezine alır.